Een doorbraak in duurzaamheid
In het HAL-gebied, Heerhugowaard, Alkmaar en Langedijk, zijn 15.000 woningen gerealiseerd met daarop volgens plan voor totaal 5 MW aan zonnepanelen (PV) geïnstalleerd. Bijna 80% daarvan in Heerhugowaard-Zuid. In de 'Stad van de Zon' is 2,45 MW PV gepland. Deze nieuwe wijk wordt CO2-neutraal door de bouw van energiezuinige woningen, het toepassen van zonne- en windenergie en de CO2-compensatie van het recreatiegebied met o.a. 100 ha bos. De woningen in de HAL Vinex-locatie zijn gerealiseerd rond de eeuwwisseling. De Stad van de Zon ligt centraal in het gebied tussen de drie gemeenten. Het is een wijk waarin duurzaamheid centraal staat, speciaal op het gebied van energie.- Opening door Prins Willem Alexander
- Wat maakt de Stad van de Zon zo bijzonder?
- Leerzame ervaringen
- Ontstaansgeschiedenis
- Ontwikkelingsproces
- Realisatie
- Plandeel 2: Stad van de Zon
- Ontwerper, bestuurders en subsidie
- Bezoekers
- Gered?
- Afscheid – Conferenties
- Duurzame regio?
- Vervolg
- Heerhugowaard heeft ’t allemaal!
- Procesanalyse
Bij publicatie graag verwijzen naar deze bron.
Bij de officiële feestelijke opening kreeg prins Willem Alexander het eerste exemplaar uitgereikt van het boek ‘Stad van de Zon – Reflecties’. Het boek bevat naast interviews met betrokkenen, prachtige foto’s van de wijk met bijzondere architectuur. Het tijdschrift Energie+ schreef over het boek, mijn tekst en foto. Het boek is voor 29,50 euro te verkrijgen bij Uitgeverij Aeneas te Boxtel. Link naar de fotopagina met meer foto’s over de voortgang van het project.
- Het ambitieuze plan dateert uit 1993, een tijd dat zonne-energie nog in het begin van de technische ontwikkeling verkeerde;
- Het PV-project was geen experiment, maar een demonstratieproject gericht op grootschalige toepassing van zonne-energie. Juist grootschaligheid kan enorm bijdragen aan innovatieve ontwikkelingen, omdat bedrijven door de grote aantallen geprikkeld worden simpeler oplossingen te bedenken voor toepassingen, zoals de uitvoering en de bevestiging van panelen. De toepassing van zonnepanelen moest marktrijp gemaakt worden.
- De gemeente voerde de regie ipv het energiebedrijf zoals tot dan toe gebruikelijk was. Het initiatief was van de gemeente als opdrachtgever en belangenbehartiger van de toekomstige bewoners;
- De eigenaar van de woning is ook eigenaar van het PV-systeem. Tot dan toe waren de energiebedrijven vaak investeerders en eigenaar.
- De PV-systemen moesten een integraal en normaal onderdeel worden van het gebouw. De technische ontwikkelingen en het woningontwerp waren daarop gericht.
- Het project omvat meer dan alleen maar zon-PV. In 2010 kwamen er nog 3 windmolens bij van elk 2,3 MW. Die leveren met hun enorme productie van duurzame energie een belangrijke bijdrage aan het CO2-neutraal maken van de wijk;
- De manier waarop de waterbeheersing, waterberging en natuurlijke zuivering plaats vindt is een vernuftige ontwikkeling op zichzelf;
- Het recreatiegebied is niet alleen leuk, maar expliciet ontworpen om op mooie dagen een massale uitloop met opstoppingen op de toch al overbelaste wegen naar het strand te voorkomen.
Over het project ‘Stad van de Zon’ is heel veel gepubliceerd vanwege de bijzondere stedenbouwkundige opzet en het spectaculaire 5 MW zonne-energie project. In de loop der jaren zijn de publicaties die hier op deze site gelinkt waren merendeels verdwenen of op een andere plek terecht gekomen. Wat op deze site opgenomen is krijgt daarmee nog zeldzaamheidswaarde… (CB jan 23)
- De grootschaligheid heeft gewerkt. Allerlei innovaties hebben plaats gevonden op het gebied van zonnepanelen, maar ook op het gebied van energiezuinig bouwen.
- Ook de financiering was een leerzame ervaring. Subsidies zijn tijdelijk en je kunt er niet op rekenen. Je kunt ze wel proberen uit te lokken met een aansprekend project. Ook daarbij is grootschaligheid een voordeel. De provincie NH kwam als eerste met 10 miljoen (gld) over de brug, mede om anderen te stimuleren hetzelfde te doen. De EU stelde als eis mede-financiering door de rijksoverheid. Dat was minder eenvoudig…
- Zonnepanelen komen op woningen. Woningen komen niet onder de zonnepanelen. De gemeente heeft een taak op het gebied van volkshuisvesting. Daarnaast moet de energievoorziening geregeld zijn. Daarin kan de gemeente sturen en zelfs initiatieven nemen.
- Woningen moeten verkocht worden. De onvoorspelbare woningmarkt heeft / had grote invloed op de mogelijke toepassing. Ook al wordt de investering in een redelijke termijn terugverdiend, er moet wel geld voor die eerste investering beschikbaar zijn.
- Een grootschalig project kun je starten met veel ambitie van bevlogen mensen, zowel doeners, denkers als beslissers, maar er moet eerst een basis gelegd zijn waarop het kan groeien, want op drijfzand zakt het weg.
- Een enthousiaste wethouder is een belangrijke succesfactor. Maar beslissers moeten vertrouwen hebben in ambitieuze voorstellen. Dat vertrouwen kan gekweekt worden met eerdere geslaagde projecten.
- Een langjarig project heeft zo zijn eigen specifieke uitdagingen. Inzichten veranderen, ontwikkelingen hebben een eigen dynamiek, personen wisselen van functie. Het proces moet gestuurd (blijven) worden. Het is zeer prettig als er, naast telkens nieuwe enthousiaste mensen, op cruciale posten langdurig betrokken sleutelfiguren zoals Joost den Hertog (+) beschikbaar blijven.
Het HAL gebied omvat negen woningbouwlocaties in de drie gemeenten die hiermee dichter aan elkaar zullen groeien. Dat is de zogenaamde Rode Loper in het stedenbouwkundig plan. Daarnaast is er een Blauwe Loper die de waterrijke gebieden met elkaar verbind en een Groene Loper die het nieuw aan te leggen recreatiegebied rondom de Stad van de Zon verbindt met het uit te breiden bestaande recreatiegebied Geestmerambacht.
Een prachtig plan
De zonnepanelen op de daken van de woningen en gebouwen in het HAL-gebied krijgen een totale oppervlakte van 50.000 m2, twee maal meer dan het dak van de Floriade en bijna vijf maal meer dan wat in Nieuwland (Amersfoort) is gerealiseerd. Belangrijke verschil: nu zijn de gemeenten initiatiefnemer, voert Heerhugowaard de regie en worden bewoners eigenaar van het systeem. In een door Novem georganiseerde PV-competitie voor gemeenten werd het 5 MW project in het HAL-gebied bekroond met een Speciale Ereprijs. Speciaal omdat het project 3 gemeenten omvat: Heerhugowaard, Alkmaar en Langedijk. Dus hoewel de gemeentelijke competitie eigenlijk te klein was voor het HAL-project, was de jury enthousiast over het plan: Het project overstijgt de gemeentelijke competitie vanwege het (gemeente) grensoverschrijdende karakter.
Energy Award
In december 2000 kreeg Heerhugowaard een Energy Award (categorie nieuwbouw) voor dit project. De jury was enthousiast over het project: Een buitengewoon innovatief project en een geweldige voorbeeldfunctie voor andere gemeenten. De naam ‘Stad van de Zon’ staat voor de nieuwbouwwijk in Heerhugowaard-Zuid die aansluit op de wijken Butterhuizen, Huygenhoek en Zuidwijk die in de jaren 90 zijn gerealiseerd. Binnen die nieuwe wijk is het Carré (Plandeel-2) het feitelijke CO2-neutrale deel.
De ambitieuze plannen werden in 1993 bekend gemaakt. De Intergemeentelijke Structuurschets werd twee jaar later (juni 1995) door de drie gemeenteraden vastgesteld. Uniek was de gezamenlijke financiering van diverse meerwaarde-projecten in het gebied. Het stedenbouwkundig plan van Ashok Bhalotra is geheel gericht op de Stad van de Zon. De zon is het uitgangspunt voor de ontwerpen. Naast esthetische architectonische kwaliteit is een duurzame milieukwaliteit een belangrijk doel. De Stad van de Zon moest een wijk worden waarin de benodigde energie voornamelijk duurzaam opgewekt wordt. PV moet op een logische wijze in het ontwerp van de woning worden opgenomen.
Om de architecten te prikkelen werd een ontwerp-workshop georganiseerd. Het PV-Atelier. Het resultaat is in een brochure samengevat. De ingekorte PDF-versie is hier te downloaden. Voor de milieu-aspecten werd een MilieuKwaliteitsPlan opgezet, met voor elke deellocatie een milieuprofiel op basis van de DCBA-methode. D is de wettelijke eis. Het basisniveau in de HAL is niveua C. Voor de Stad van de Zon zijn energie, water, groen en mobiliteit speerpunten op B-niveau. Voor energie zelfs A-niveau. Heerhugowaard vertaalde dit in CO2-neutraal. Onderzoek door TNO en ECN toonde aan dat een CO2-neutrale Stad van de Zon, realiseerbaar was. Nadere uitwerking leidde tot de conclusie dat er naast energiezuinig gebouwde woningen en de bijna 4 MW zonne-energie (van de totale 5 MW in het HAL-gebied) ook nog windenergie nodig zou zijn. Op 25 april 2000 ging de gemeenteraad akkoord met het plan. De windturbines kwamen aan de NW-rand van de Stad van de Zon.
Voor de realisatie van de CO2-doelstelling wordt allereerst de energievraag beperkt met woningen waarvan de EPC gemiddeld rond de 0,8 zal uitkomen. VPO realiseerde een standaard van 0,64 en verwierf daarmee de Alkmaarse Duurzaamheidsprijs 2002 (Foto). Het gaat allereerst om verlaging van de warmtebehoefte. De goed geïsoleerde woningen van VPO hebben een uitgekiend systeem van HR-luchtverwarming in combinatie met HR-ventilatie en HR-Warmteterugwinning. VPO ontwierp i.s.m. TNO ook een waterdicht onderdak waarop de PV-panelen pas laat in het bouwproces gemonteerd worden, onafhankelijk van de fabrikant van de panelen. Dat leidde tot concurrentie en een prijsdoorbraak die anderen destijds niet voor mogelijk hielden.
Ook anderen ontwikkelen nieuwe technieken en eerdere ontwerpen worden verder doorontwikkeld. De ambitieuze plannen in het HAL-gebied bleken een katalysator voor een snellere ontwikkeling van PV-ontwerpen. Duurzame energie werd in verschillende vormen toegepast. Dankzij een door de gemeente beschikbaar gesteld budget, de inspanningen van ontwikkelaar, installateur en fabrikant werden ontwikkelingen in gang gezet om te komen tot combinaties van systemen, zoals naverwarmers voor zonneboilers die geschikt zijn om in combinatie met HR-luchtverwarming, HR-ventilatie en HR-WTW te worden toegepast.
In de gemeente Langedijk werden de eerste PV-woningen van het 5 MW HAL-project gerealiseerd. Prachtige voldak-systemen op woningen van Tjerk Reijenga (BEAR-architecten) en anderen. Ook in Alkmaar (Vroonermeer) werden projecten gerealiseerd. Bouwfonds was daar de eerste. Eind mei 2002 zijn de eerste PV panelen op de woningen van VPO gemonteerd en kort daarna opgeleverd.
Foto: In oktober 2001 is 54 kW PV geplaatst op het eerste gebouw van Plandeel-1: de kleed- en club-accommodatie De Wending van voetbalvereniging Reiger Boys. Foto’s hier onder: De eerste projecten in het kader van de 5 MW voor het HAL gebied in Alkmaar en Langedijk.
De HAL-gemeenten hadden in het voorjaar van 2002 samen al 1,38 MW aan zonne-energie gerealiseerd. Het bouwrijp maken van Plandeel-1 in Heerhugowaard startte eind 2000. De club-accommodatie van voetbalclub Reiger Boys, met 54 kW aan zonnepanelen, is op 9 juni 2001 in gebruik genomen. De verkoop van de woningen startte voor De Pieren van Plandeel-1 op 25 mei 2002. Voor de 70 vrije kavels die najaar 2001 werden uitgegeven was zeer ruime belangstelling. De toekomstige eigenaren van de woningen werden geprikkeld tot duurzaamheid met een statiegeldregeling: een borgsom die met duurzame maatregelen kan worden terugverdiend.
Plandelen
Op deze plattegrond zijn de vier plandelen aangegeven. Het stedenbouwkundig plan voor Plandeel-2 was in januari 02 gereed. Voor alle woningen zijn mogelijkheden voor PV. Dat verschilt wel per woning. Op 18 december 2002 werd de overeenkomst ondertekend voor de realisatie van 314 kW PV in het zuidelijke deel van Plandeel-1 waarvan de bouw in de loop van 2002 is gestart. De zonnepanelen van dit plandeel-1 zijn nog met Novem-subsidie gedekt, naast de subsidies van Provincie NH, NUON en Europa. Later werd het verkrijgen van rijkssubsidie er niet eenvoudiger op…
Plandeel-2: Stad van de Zon
Eind december 2002 zijn voor een flink aantal woningen in Plandeel-2 de bouwaanvragen ingediend. Hier een overzicht van de verkaveling en bouwplannen. In maart 2003 is gestart met het bouwrijp maken van dit plandeel. Onder het bouwrijp maken valt ook het graven van de waterplas, het aanleggen van de heuvels in het toekomstige 40 hectare grote Huygendijkbos en het dijklichaam langs de N242. Op dat dijklichaam komen 450 parkeerplaatsen en twee van de drie windturbines. Het oostelijk talud van de dijk is ingericht als zonneweide, grenzend aan het zandstrand. De werkzaamheden zouden tot medio 2006 duren. Dan zal 180 hectare natuur- en recreatiegebied gerealiseerd zijn, waarvan 65 ha water om in te roeien, kanoën en zwemmen. En om in winterse tijden op te schaatsen. Eind 2004 zijn in dit plandeel de eerste woningen – met zonne-energie – opgeleverd.
16 aug 03: Eerste woningen Plandeel-2 in verkoop
Op zaterdag 16 aug 03 organiseerde Bouwfonds een woningmarkt voor de eerste woningen in Plandeel-2. Voor de woningen en apartementen was veel belangstelling. Er werden 900 informatiemappen verstrekt. De bouw is eind 2003 gestart. De oplevering was ongeveer een jaar later.
Ontwikkelaar Hallokaties C.V. ging op 19 sept 03 ook met woningen voor Plandeel-2 in de verkoop. Het betrof betaalbare woningen van 2 onder 1 kap en woningen in blokjes van drie. Hallokaties C.V. is een samenwerking van enkele ontwikkelaars en woningstichting Woonwaard. Ontwikkelaar Vos Bouw Maatschappij met hun adviseur Willem Koppen, is de grote motor achter de (door)ontwikkeling van een energiezuinige standaardwoning. De ISO-Budget woning werd tot ISO ++ woning, met een goed geisoleerde en dichte bouwconstructie, HR-balansventilatie met HR-LTV-luchtverwarming en een dak vol zonne-panelen, zoals ook hieronder te zien is.
Ontwerper en bestuurders
Het stedenbouwkundig ontwerp is van Ashok Bhalotra (links) van Kuiper Compagnons. Hij is ook de supervisor voor de architectuur in het hele HAL-gebied. Peter Hoogenbosch – CDA, J.W. de Boer – PvdA, en R.J. Piet – CDA (de laatste twee hier op de foto) waren een tijdlang de verantwoordelijke wethouders. Voormalig gedeputeerde Ada Wildekamp (PvdA) heeft zich sterk gemaakt voor de eerste 10 miljoen gulden provinciale subsidie voor het 5 MW zonne-energie project. Hier ondertekent zij samen met ex-wethouder milieu Alida Mulder (D66) de Klimaatafspraak met de Provincie NH. Dat was een voorwaarde voor de garantstelling door de provincie.
Subsidies
De kerntaak van een gemeente is te voldoen aan de woningbehoefte van haar (toekomstige) inwoners. Op basis van een analyse wordt de woningbouwtaak voor de doelgroepen bepaald. Vervolgens wordt getracht die in te vullen. De gemeente Heerhugowaard realiseert dus geen PV met woningen er onder, maar woningen met PV er op. Dat is een belangrijk uitgangspunt. Dat is ook de reden waarom de gemeente niet (niet automatisch) degene is voor wiens rekening de zonne-energie gerealiseerd wordt. De extra inspanning die door het gemeentelijk apparaat geleverd werd om dit project mogelijk te maken vertegenwoordigt ook een behoorlijke waarde.
De provincie Noord-Holland zegde als eerste een forse subsidie toe: een bedrag van 10 miljoen gulden voor het totale 5 MW PV-project. Doel hiervan was om de betrokken partijen aan elkaar te verplichten en om andere subsidieverstrekkers over de streep te trekken. Dat heeft gewerkt. NUON (nu Vattenfall) is vanaf het begin betrokken bij het project, eerst als adviseur. NUON leverde haar inbreng in de plannen en verstrekte een investeringsbijdrage uit de MAP-gelden. De bewoners van de zonnewoningen werden eigenaar van het systeem en dus van de opgewekte energie. Zij ontvingen daarvoor een vergoeding die overeen kwam met de waarde van de opgewekte stroom.
Ook bij het ministerie van EZ ontstond sympathie voor het project. Om het project mogelijk te maken werd dankzij enthousiaste ambtenaren door EZ extra budget voor PV ter beschikking gesteld. Dat kwam echter vrijwel niet naar Heerhugowaard…
Voor de realisatie van de zonne-energie in de Stad van de Zon werd een garantiefonds in het leven geroepen met gelijke bijdragen van de Provincie NH, NUON en de gemeente Heerhugowaard, voor als de EPR plotseling niet meer zou bestaan. De overheid blinkt helaas niet uit in een consistent beleid.
Europa steunde het project met een forse subsidie. Het voorschot daarvan was zelfs al snel binnen. Daartoe werd samengewerkt met projecten in Duitsland, Engeland onder de projectnaam Suncities. Dit project startte met een voorbereidingsbijeenkomst in Heerhugowaard (december 2001) en liep in principe tot 1 maart 2008. Dat liep echter uit doordat de woningmarkt verslapte. Het project beoogt een samenwerking in de ontwikkeling van dak-geïntegreerde PV-systemen. Ofwel: wij zullen samen uitzoeken hoe zonnepanelen optimaal voordelig, systematisch en architectonisch op de woningen in genoemde landen kunnen worden opgenomen en in het bouwkundig proces kunnen worden geïntegreerd. Van de 4 miljoen Euro Europese subsidie voor het Suncities project werd ca. 3 miljoen gereserveerd voor de Stad van de Zon. Het overige budget was bestemd voor de projecten in Engeland en Duitsland.
Europees project: Suncities
Met Europese subsidie werd 2,4 MW van de 3,775 MW Heerhugowaardse PV gerealiseerd. Totaal omvat het Europese project 3 MW PV van de totale 5 MW in het HAL-gebied. Naast de 2,4 MW van Heerhugowaard kwam er 0,4 MW in Engeland en in Duitsland nog eens 0,2 MW. In deze Europese Suncities werd in totaal op 1760 woningen PV gerealiseerd. In de loop van 2003 kwam een website gereed zijn waarop de vorderingen in de vier landen te volgen was. Hiernaast een foto van een gezamenlijke bijeenkomst met onze Europese partners in Schloss Raesfeld (Dld).
Meeting at Huddersfield
Op 14 en 15 april 03 was er weer een nuttige bespreking over de gang van zaken in ons gezamenlijke project. Deze keer bij onze Engelse partners van Kirklees Gouvernment. Hierbij een foto voor onze verblijfplaats die dagen. (Als fotograaf ontbreek ik op de foto) Het voormalige industriegebouw Titanic Mill werd vernieuwd en omgedoopt tot een complex met 120 appartementen. Op het dak kwamen zonnepanelen.
juni 2003: Duurzaam Texel op bezoek
In juni 03 kwam een groep geïnteresseerden (ondernemers, ontwerpers, bestuurders en ambtenaren) van de Stichting Duurzaam Texel op excursie naar Heerhugowaard, op zoek naar de extra dimensie van duurzaamheid. Met de combinatie van duurzame energie, duurzaam bouwen en integraal waterbeheer was Heerhugowaard bezig met een vernieuwend concept volgens Nienke Bloksma projectcoördinator van Duurzaam Texel. Een gigantisch mooi project vond aannemer en medeorganisator Klaas Veenbaas. Op de foto (van Dorine vd Mey, gem HHW) geeft Sypke de Vries uitleg over het kort daarvoor in uitvoering genomen grond en waterwerk waarmee het meer werd gegraven, de wijk bouwrijp werd gemaakt en het recreatiegebied vorm kreeg. Het was een bijzondere ervaring om na al die jaren een groep Texelaars te kunnen ontvangen en iets over ons werk te kunnen vertellen. Op de website van Duurzaam Texel deed men er uitgebreid verslag van.
12 september 2003: Canadezen op bezoek
Een groep Canadese bestuurders en ondernemers bracht een bezoek aan Heerhugowaard. Ze werden ontvangen door wethouder R.J. Piet en voorgelicht over zonne-energie en de Stad van de Zon. Canada bereidt zich voor op de uitvoering van maatregelen om het klimaat te beschermen nu Canada het Kyoto-protocol heeft ondertekend.
20 september 2003: PvdA op bezoek
De landelijke werkgroep Milieu en Energie van de PvdA kwam zich informeren over het project en werd – samen met lokale partijleden – uitgebreid geinformeerd voor zij ter plaatse de voortgang ging bekijken. PvdA-wethouder JW de Boer startte de bijeenkomst, die ook werd ondersteund door de aanwezigheid van directeur Feijtel van ontwikkelaar Vos. Jammer dat de bijeenkomst samenviel met de landelijke protestmars in Amsterdam tegen de kabinetsplannen. Daardoor waren enkele prominente kamerleden helaas niet aanwezig. Tja, in Amsterdam waren natuurlijk meer kiezers…
7 november 2003: Kamerleden op bezoek
De (toenmalige) Kamerleden Liesbeth Spies (CDA) en Diederik Samsom (PvdA) waren op 7 november in Heerhugowaard. Het gezelschap werd uitgebreid geïnformeerd over het project en was zeer onder de indruk van de ambitie en het enthousiasme waarmee in Heerhugowaard aan duurzame energie gewerkt wordt. In dit deelproject van Plandeel-1 is 314 kW PV op de daken van 78 wongen geplaatst. Samen stelden Liesbeth en Diederik de PV installatie van een woning in gebruik, in aanwezigheid van een groep kinderen van basisschool De Vlindertuin. We bouwen immers voor hun toekomst!
Subsidie gered?
Bij de begrotingsbehandelingen van VROM op 13 november heeft Staatssecretaris Van Geel gezegd dat de subsidie voor innovatieve zonne-energieprojecten gehandhaafd blijft. Daar kan de Stad van de Zon mee gered worden, maar alleen als het budget niet versnipperd wordt over talloze minder innovatieve projectjes.
Aandacht van de media
Hoewel nog niets zeker was, leek het tij niet ongunstig voor de Stad van de Zon. Innovatieve projecten zijn vaak duurder dan het domweg plaatsen van de zoveelste serie plastic bakken op een dak. Die innovatie verdient steun. Maar wordt dat wel zo geregeld dat het budget ook echt de goede kant op komt?
De toekomst dichterbij: een in serie te bouwen energie-nul woning
Een ontwikkeling van Vos Project Ontwikkeling en Koppen Vastgoed in samenwerking met TNO. Als alle besparende opties zijn toegepast wordt het tijd om te gaan nadenken over de volgende stap: het volledig zelf voorzien in de eigen energiebehoefte. Dat kan met een warmtepomp met een op de lage behoefte afgestemde capaciteit, waarvoor de benodigde elektriciteit door de zonnepanelen wordt opgewekt. Ziedaar het concept van een Energie-NUL woning. De berekeningen werden getoetst in de meet- en demonstratiewoning die gebouwd is in Plandeel-1 van de Stad van de Zon te Heerhugowaard.
3 dec 2003: eerste paal Stad van de Zon
Op 3 december 2003 werd in aanwezigheid van de toekomstige bewoners, betrokkenen en Sinterklaas zelf, de eerste paal geslagen voor het eerste complex woningen met zonne-energie in het CO2-neutrale Carré van de Stad van de Zon. Bouwfonds was hier ontwikkelaar en ook de organisator van het geslaagde feest.
Het EU-project SunCities, waarvan de Stad van de Zon het leeuwendeel uit maakt, was op uitnodiging van de EU onderwerp van de voordracht op 7 juni tijdens de 19th European PV-Conference die van 7 t/m 11 juni in het prestigieuze Palais de Congres in Parijs werd georganiseerd. Daar werd eens te meer duidelijk dat we met de Stad van de Zon een project van wereldformaat realiseren! De enorme, wereldwijde belangstelling voor zonne-energie tijdens de Conferentie en de tegelijk gehouden Beurs was indrukwekkend.
3 nov 04: Symposium Nieuwe Energie in Uitvoering
Op het symposium ter gelegenheid van mijn afscheid van de gemeente en het project werden interessante dingen gezegd door dagvoorzitter Emile ter Horst, wethouder RobbertJan Piet, Harry Boschloo (ministerie VROM) en Christian Verberne, mijn opvolger als Projectleider Energie. Verder waren er bijdragen van Mr. Menna (EU), dhr. Brummer (provincie NH), Berrie van Kampen (TNO) en dhr Gerd Heilscher (DE).
Afscheid
Het EU-Symposium op 3 nov 04 over het SunCities project was mijn definitieve afscheid van de gemeente Heerhugowaard. In zijn presentatie somde wethouder RobbertJan Piet op wat nodig is voor een dergelijk project: – Bestuurders met ambitie – Overheden die hun visie delen en samenwerken – Nationale en internationale samenwerking – En bovenal, mensen zoals . . .
En niet te vergeten collega’s Rob Piers en Joost den Hertog, zonder wie het nooit van de grond gekomen zou zijn! Beiden zijn helaas te vroeg overleden.
Meer foto’s over het project zijn te vinden op de extra fotopagina.
Noord-Holland Noord wordt in Europa gepromoot als de Regio voor Duurzame Energie. Daar zijn voldoende redenen voor. De provincie speelt een krachtige rol in dit plan. Het ECN (nu TNO) richt zich voor een belangrijk deel op de (verdere) ontwikkeling van duurzame energie. De Stad van de Zon speelt daarin een belangrijke rol. Deze wijk voor de toekomst is allereerst CO2-neutraal, maar er is méér. Ook bij de ontwikkeling van groen- en waterplannen in de wijk staat het begrip duurzaamheid centraal. Juist de combinatie van alle duurzaamheidsaspecten maakt de wijk tot een aantrekkelijk woongebied! Zo werd in Heerhugowaard de kiem gelegd voor woningbouw met toekomstwaarde.
Om deze informatie verder te verspreiden zijn Politici en Kamerleden welkome gasten zodat zij goed geïnformeerd hun werk kunnen doen. Bezoekers zijn vaak zelf bezig met zonne-energie, zoals in korte tijd Duurzaam Texel, enkele Japanse en Indonesische projectontwikkelaars, energiebedrijf EnergiMidt uit Denemarken, een groep bestuurders en ondernemers uit Canada, etc. Twintig jaar later komen nog steeds (groepen) mensen kijken naar dit project, waar onder mijn (klein)kinderen!
Recreatiegebied
Op 7 juni 2005 publiceerde het Heerhugowaards Nieuwsblad actuele informatie van de gemeente Heerhugowaard over het recreatiegebied nabij de Stad van de Zon. Op 30 mei 05 was daarvoor een informatieavond georganiseerd in de raadszaal. In januari 2010 werd de bouw van de drie windmolens aangekondigd. Het ging eindelijk gebeuren! In juni 1997 werd het initiatief hiertoe gelanceerd door Kennemerwind.
De Sta(n)d van de zon
Op 12 april 2006 publiceerde de Alkmaarsche Courant in de serie over de Sta(n)d van de zon een herinnering aan de moeizame periode waarin we probeerden subsidie te regelen voor de zonnepanelen in de Stad van de Zon. Het is maar een kort verhaal over wat er zich allemaal heeft afgespeeld bij het proberen een zo groot project van de grond te tillen. Van bewondering en medewerking tot halfslachtigheid en tegenwerking. De omslag in het kabinet van serieus meewerkend naar een beleid waarin duurzaamheid vooral in het buitenland en met de mond beleden wordt. Voor een dubbeltje, maar wel op de eerste rang graag!
Stand van zaken 10 juni 06
Marian maakte deze foto vanuit haar speciale verjaardagsvlucht met een bevriende piloot. In een motorzwever die later bij Putten een noodlanding moest maken omdat na een poosje zweven de propeller geblokkeerd bleef …
(Gelukkig liep het goed af)
Heerhugowaard heeft ’t allemaal!
Op 3 spt 07 publiceerde De Volkskrant een paginagroot artikel over de Stad van de Zon, met foto’s van het Strand van Luna en de woningbouw. Een paar zinnen over het energie-aspect, maar serres zijn er niet zoveel en zonnecollectoren (warm water) al helemaal niet. Wel veel zonnepanelen voor elektriciteit. En de windturbines komen in 2010. Het artikel behandelt verder vooral stedenbouwkundige aspecten. Met een aantal merkwaardige uitspraken over zogenaamd slechte bereikbaarheid. De trein- en wegverbindingen naar de Randstad zijn juist ideaal: vier maal per uur een trein: elk half uur zonder overstappen naar Amsterdam, Utrecht en Arnhem/Nijmegen en elk half uur via Haarlem rechtstreeks naar Den Haag. En sinds 2008 een kruisingsvrije snelweg naar de Randstad. Wat wil een mens nog meer? Juist de gunstige treinverbinding was destijds voor mij een belangrijke reden om (nabij het NS-station) in Heerhugowaard te gaan wonen! Een rit naar een willekeurige buitenwijk van Amsterdam duurt vrijwel even lang als vanuit Heerhugowaard! Heerhugowaard: comfortabel wonen met minder energie, en met veel meer ruimte en frisse lucht!
Park van Luna
Toekomstige gebruikers van het Park van Luna, werden in spt 2005 op een rij gezet als kunstobject van DRFTWD OFFICE. Medio 2006 is dit park geopend en gebruiksklaar. (Er zijn twee foto’s bewerkt tot een breed geheel waardoor een deel er twee keer op staat…)
In het najaar van 2004 nam Cees (ivm VUT) afscheid van de gemeente Heerhugowaard en het project. Hij bleef overigens nog 10 jaar actief op het gebied van duurzame energie maar dan als vrijwilliger in bestuursfuncties, zoals voorzitter van de regionaal werkende Windcoöperatie Kennemerwind, en van de landelijke overkoepelende ‘Organisatie voor Duurzame Energie’ (ODE), later Samen|om en binnen NWEA, de Nederlandse WindEnergie Associatie.
Procesanalyse
Over het project is in 2007 een interessante en degelijke procesanalyse verschenen. Te downloaden met de volgende link:
(laatst bijgewerkt 15 mrt 2024)
